Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh gay gắt, marketing là yếu tố quyết định giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng và tăng trưởng doanh thu. Nhưng thực tế, không ít người vẫn băn khoăn marketing là gì, marketing là làm gì, hay khái niệm marketing chính xác ra sao.
Bài viết này của CEO360 sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của marketing, vai trò của nó trong kinh doanh, cùng những kiến thức nền tảng để ứng dụng hiệu quả.
1. Marketing là gì?
Marketing là toàn bộ quá trình nghiên cứu, thấu hiểu nhu cầu khách hàng, từ đó tạo ra – truyền tải – và cung cấp giá trị nhằm thỏa mãn nhu cầu đó một cách hiệu quả nhất. Nói cách khác, marketing không chỉ là quảng cáo hay bán hàng, mà là chiến lược dài hạn giúp doanh nghiệp xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng.
Theo Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ (AMA), “Marketing là hoạt động, tập hợp các quy trình nhằm tạo ra, truyền thông, cung cấp và trao đổi những giá trị có ý nghĩa đối với khách hàng, đối tác và toàn xã hội.” Từ định nghĩa này, có thể thấy bản chất của marketing là tạo ra giá trị và kết nối giá trị đó đến đúng người cần.
2. Ngành Marketing là gì?
Ngành Marketing là lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng các chiến lược nhằm hiểu khách hàng, tạo ra giá trị, truyền thông và thúc đẩy hành vi mua hàng. Đây là một ngành vừa mang tính khoa học, vừa đòi hỏi sự sáng tạo và tư duy chiến lược cao.
Nói một cách dễ hiểu, ngành Marketing đào tạo và phát triển những người có khả năng:
- Phân tích thị trường để hiểu xu hướng, hành vi và nhu cầu khách hàng.
- Xây dựng chiến lược giúp thương hiệu nổi bật, tiếp cận đúng đối tượng.
- Triển khai các hoạt động truyền thông, quảng bá và đo lường hiệu quả.
Đối với doanh nghiệp, marketing là bộ phận định hướng toàn bộ hoạt động kinh doanh, từ việc chọn sản phẩm, đặt giá, phân phối đến quảng bá. Một chiến lược marketing tốt có thể giúp doanh nghiệp nhỏ vượt lên, tạo vị thế cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường.
3. Vai trò của Marketing trong việc phát triển doanh nghiệp
Marketing giữ vai trò then chốt trong sự phát triển của mọi doanh nghiệp, bất kể quy mô lớn hay nhỏ. Đây không chỉ là hoạt động quảng bá hay bán hàng, mà là chiến lược tổng thể giúp doanh nghiệp hiểu thị trường, xây dựng thương hiệu và tạo ra doanh thu bền vững.
3.1. Kết nối doanh nghiệp với khách hàng
Marketing giúp doanh nghiệp hiểu rõ nhu cầu, hành vi và mong muốn của khách hàng thông qua các hoạt động nghiên cứu thị trường, khảo sát, phân tích dữ liệu.
Khi nắm bắt được “điều khách hàng thật sự cần”, doanh nghiệp có thể đưa ra sản phẩm hoặc dịch vụ phù hợp hơn, từ đó tăng khả năng cạnh tranh và lòng trung thành của khách hàng.
3.2. Xây dựng và phát triển thương hiệu
Marketing chính là cầu nối giữa thương hiệu và công chúng.
Thông qua các chiến dịch truyền thông, quảng cáo, PR và nội dung số, marketing giúp doanh nghiệp tạo dấu ấn riêng trong tâm trí khách hàng.
Một thương hiệu mạnh không chỉ giúp bán hàng dễ hơn mà còn tăng uy tín, giá trị doanh nghiệp và khả năng mở rộng thị trường.
3.3. Thúc đẩy doanh thu và tăng trưởng kinh doanh
Marketing hiệu quả giúp doanh nghiệp thu hút khách hàng mới, giữ chân khách hàng cũ và tối ưu doanh số.
Thông qua các hoạt động như digital marketing, chăm sóc khách hàng, remarketing hay email marketing, doanh nghiệp có thể theo dõi hành vi khách hàng và đưa ra thông điệp đúng thời điểm, giúp tăng tỷ lệ chuyển đổi và lợi nhuận.
3.4. Hỗ trợ ra quyết định chiến lược
Marketing cung cấp dữ liệu và phân tích chuyên sâu để hỗ trợ ban lãnh đạo ra quyết định.
Thông tin về thị trường, đối thủ cạnh tranh, hành vi tiêu dùng giúp doanh nghiệp định hướng sản phẩm, giá cả, kênh phân phối và chiến dịch truyền thông phù hợp hơn.
Có thể nói, marketing là “bộ não chiến lược” giúp doanh nghiệp điều hướng đúng hướng trong môi trường kinh doanh thay đổi liên tục.
3.5. Tạo lợi thế cạnh tranh bền vững
Doanh nghiệp nào làm tốt marketing sẽ hiểu khách hàng sâu hơn và thích ứng nhanh hơn đối thủ.
Trong thời đại số, khi sản phẩm có thể sao chép dễ dàng, giá trị thương hiệu và trải nghiệm khách hàng mới là yếu tố giúp doanh nghiệp giữ vững vị thế lâu dài trên thị trường.
4. Marketing là làm gì?
- Nghiên cứu thị trường: Tìm hiểu nhu cầu, hành vi và xu hướng của khách hàng; phân tích đối thủ cạnh tranh; xác định thị trường mục tiêu và insight khách hàng.
- Xây dựng chiến lược marketing: Đặt mục tiêu cụ thể, lựa chọn kênh truyền thông, xác định thông điệp và ngân sách; lập kế hoạch tổng thể cho từng giai đoạn.
- Triển khai hoạt động marketing: Thực hiện các chiến dịch quảng cáo (Facebook Ads, Google Ads, SEO, PR, sự kiện, content marketing…); tạo nội dung và truyền thông đến khách hàng.
- Đo lường và tối ưu hiệu quả: Theo dõi kết quả chiến dịch, phân tích dữ liệu (traffic, lead, doanh thu…); điều chỉnh chiến lược để tối ưu chi phí và tăng hiệu quả.
- Chăm sóc và giữ chân khách hàng: Xây dựng chương trình tri ân, gửi email chăm sóc, khuyến mãi cá nhân hóa; tạo cộng đồng khách hàng trung thành, duy trì mối quan hệ lâu dài.
5. Định nghĩa các vị trí trong Marketing
Trong doanh nghiệp, phòng Marketing gồm nhiều vị trí đảm nhiệm các vai trò khác nhau – từ hoạch định chiến lược đến triển khai chi tiết. Dưới đây là những vị trí phổ biến nhất trong ngành Marketing hiện nay:
| Vị trí | Mô tả chi tiết |
|---|---|
| Marketing Executive (Nhân viên Marketing) | Thực hiện các kế hoạch marketing, triển khai chiến dịch quảng cáo, phối hợp giữa các bộ phận để đảm bảo hoạt động truyền thông diễn ra đúng tiến độ và mục tiêu. |
| Content Marketing (Nhân viên nội dung) | Sáng tạo và quản lý nội dung trên website, mạng xã hội, blog, email… nhằm thu hút khách hàng, tăng nhận diện và xây dựng hình ảnh thương hiệu. |
| SEO Specialist (Chuyên viên SEO) | Tối ưu hóa website để nâng cao thứ hạng từ khóa trên Google, giúp khách hàng dễ dàng tìm thấy sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp. |
| Digital Marketing Specialist | Quản lý, triển khai các kênh marketing online (Google Ads, Facebook Ads, TikTok, Zalo, Email, v.v.) nhằm gia tăng nhận diện và doanh thu. |
| Social Media Executive (Nhân viên mạng xã hội) | Xây dựng, quản lý và phát triển các kênh social (Facebook, Instagram, TikTok, LinkedIn…), sáng tạo nội dung và tương tác với người dùng. |
| Brand Manager (Quản lý thương hiệu) | Xây dựng chiến lược định vị thương hiệu, phát triển hình ảnh nhất quán trên mọi kênh truyền thông và tăng giá trị nhận diện thương hiệu. |
| Marketing Manager (Trưởng phòng Marketing) | Hoạch định chiến lược marketing tổng thể, phân bổ ngân sách, quản lý đội nhóm và đo lường hiệu quả toàn bộ hoạt động marketing. |
| Performance Marketing Specialist | Theo dõi, phân tích dữ liệu quảng cáo (CPC, CPA, ROI…), tối ưu chiến dịch nhằm tăng doanh thu với chi phí hợp lý nhất. |
| Market Research Analyst (Chuyên viên nghiên cứu thị trường) | Thu thập và phân tích dữ liệu thị trường, đối thủ, hành vi khách hàng để hỗ trợ ra quyết định chiến lược và định hướng phát triển doanh nghiệp. |
6. Các loại hình Marketing hiện nay
Trong thời đại số, marketing phát triển với nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với từng mục tiêu và quy mô doanh nghiệp. Dưới đây là 3 loại hình marketing phổ biến nhất hiện nay:
| Loại hình Marketing | Đặc điểm chính | Ví dụ thực tế |
|---|---|---|
| Marketing truyền thống (Traditional Marketing) | – Sử dụng các kênh truyền thống như TV, báo chí, tờ rơi, biển quảng cáo, sự kiện offline.- Tập trung vào tiếp cận đại chúng, phù hợp với thương hiệu lâu đời hoặc chiến dịch lớn. | Quảng cáo TVC của Coca-Cola, banner ngoài trời của Vinamilk, tài trợ chương trình truyền hình. |
| Marketing kỹ thuật số (Digital Marketing) | – Ứng dụng các nền tảng online như Google, Facebook, TikTok, Email, Website.- Có thể đo lường hiệu quả chi tiết và tối ưu theo dữ liệu.- Phù hợp với doanh nghiệp muốn tiếp cận đúng tệp khách hàng với chi phí tối ưu. | Quảng cáo Facebook Ads, chạy Google Ads, SEO website, content marketing, influencer marketing. |
| Marketing hỗn hợp (Marketing Mix – 4P/7P) | – Kết hợp linh hoạt giữa truyền thống và kỹ thuật số.- Dựa trên mô hình 4P (Product, Price, Place, Promotion) hoặc 7P (thêm People, Process, Physical Evidence).- Giúp doanh nghiệp triển khai marketing toàn diện, từ sản phẩm đến trải nghiệm khách hàng. | Một thương hiệu thời trang vừa quảng cáo trên TikTok (Digital) vừa tổ chức sự kiện offline ra mắt bộ sưu tập mới (Truyền thống). |
7. Những kỹ năng cần có của Marketer
Để trở thành một marketer chuyên nghiệp, bạn cần kết hợp cả kỹ năng chuyên môn, tư duy chiến lược và kỹ năng mềm. Dưới đây là những kỹ năng quan trọng nhất giúp bạn làm tốt công việc marketing trong thời đại số.
- Nghiên cứu thị trường (Market Research): Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong mọi hoạt động marketing. Marketer cần biết cách thu thập, phân tích và diễn giải dữ liệu về khách hàng, hành vi tiêu dùng, xu hướng thị trường và đối thủ cạnh tranh. Khi hiểu rõ “khách hàng cần gì, nghĩ gì và hành động ra sao”, bạn sẽ dễ dàng xây dựng chiến lược sản phẩm và thông điệp truyền thông đúng hướng.
- Digital Marketing (Tiếp thị kỹ thuật số): Digital marketing là trọng tâm của marketing hiện đại. Người làm marketing cần hiểu cách hoạt động của các kênh kỹ thuật số như Google Ads, Facebook Ads, TikTok, Zalo, Email, Website, SEO, Content Marketing, …
Content Marketing (Tiếp thị nội dung): Nội dung luôn là linh hồn của mọi chiến dịch marketing. Marketer cần biết viết, biên tập và sáng tạo nội dung phù hợp với từng nền tảng (website, blog, mạng xã hội, email…). Ngoài viết hay, người làm content cần hiểu hành trình khách hàng (Customer Journey) để tạo nội dung dẫn dắt từ nhận biết → quan tâm → mua hàng → trung thành. - Phân tích dữ liệu (Data Analytics): Marketing không chỉ là sáng tạo, mà còn là nghệ thuật dựa trên dữ liệu. Marketer cần biết đọc – hiểu – ứng dụng dữ liệu từ các công cụ như Google Analytics, Meta Ads Manager, CRM hoặc phần mềm Automation.
- SEO & SEM: SEO (Search Engine Optimization) và SEM (Search Engine Marketing) giúp thương hiệu xuất hiện đúng lúc khách hàng tìm kiếm giải pháp.
Kỹ năng này bao gồm:
+, Nghiên cứu từ khóa phù hợp với sản phẩm/dịch vụ.
+, Tối ưu nội dung, cấu trúc website và trải nghiệm người dùng.
+, Kết hợp quảng cáo tìm kiếm (Google Ads) để tăng độ phủ thương hiệu. - Xây dựng thương hiệu (Branding): Một marketer giỏi cần hiểu cách định vị và phát triển thương hiệu bền vững. Branding không chỉ là logo hay slogan, mà là cảm nhận khách hàng có về doanh nghiệp. Người làm marketing cần đảm bảo thương hiệu có hình ảnh nhất quán, giọng điệu riêng và giá trị khác biệt so với đối thủ.
8. Các giai đoạn phát triển của Marketing
Marketing không ngừng thay đổi theo thời gian, phản ánh sự phát triển của công nghệ và hành vi người tiêu dùng. Dưới đây là 5 giai đoạn phát triển chính của marketing từ truyền thống đến kỷ nguyên số hiện nay.
- Marketing 1.0 – Định hướng sản phẩm: Ở giai đoạn đầu, doanh nghiệp tập trung vào chất lượng và năng suất sản xuất, tin rằng “sản phẩm tốt thì tự bán được”. Mục tiêu chính là bán càng nhiều càng tốt.
- Marketing 2.0 – Định hướng khách hàng: Doanh nghiệp bắt đầu quan tâm đến nhu cầu và mong muốn của người tiêu dùng. Khách hàng trở thành trung tâm của mọi hoạt động.
- Marketing 3.0 – Định hướng giá trị: Khách hàng không chỉ mua sản phẩm mà còn quan tâm đến giá trị và ý nghĩa thương hiệu mang lại. Thương hiệu chú trọng kết nối cảm xúc, xây dựng niềm tin.
- Marketing 4.0 – Kỷ nguyên kỹ thuật số: Internet và mạng xã hội bùng nổ, doanh nghiệp chuyển sang tiếp thị đa kênh, cá nhân hóa thông điệp và đo lường bằng dữ liệu.
- Marketing 5.0 – Kỷ nguyên công nghệ và con người: Marketing hiện đại ứng dụng AI, Big Data, tự động hóa để hiểu và phục vụ khách hàng tốt hơn. Mục tiêu là kết hợp công nghệ và cảm xúc để tạo trải nghiệm cá nhân hóa.
9. Một số câu hỏi thường gặp về Marketing
9.1. Marketing có phải là bán hàng không?
Không. Bán hàng chỉ là một phần nhỏ của marketing. Marketing tập trung vào nghiên cứu, quảng bá, xây dựng thương hiệu và chăm sóc khách hàng, trong khi bán hàng chỉ diễn ra ở giai đoạn cuối cùng của quá trình.
9.2. Marketing có cần giỏi sáng tạo không?
Có – nhưng không chỉ vậy. Một marketer giỏi cần sáng tạo để thu hút, phân tích dữ liệu để tối ưu, và tư duy chiến lược để mang lại kết quả thực tế. Sự cân bằng giữa “nghệ thuật” và “phân tích” là chìa khóa thành công.
9.3. Doanh nghiệp nhỏ có cần làm Marketing không?
Càng nhỏ càng cần marketing. Marketing giúp doanh nghiệp nhỏ xác định đúng khách hàng, tối ưu chi phí, tạo thương hiệu uy tín và cạnh tranh với các đối thủ lớn.
Ngày nay, với digital marketing, doanh nghiệp nhỏ vẫn có thể tiếp cận hàng nghìn khách hàng với chi phí rất thấp.
9.4. Tương lai của ngành Marketing là gì?
Marketing đang bước vào kỷ nguyên 5.0, nơi AI, dữ liệu lớn và tự động hóa đóng vai trò trung tâm. Tuy nhiên, yếu tố con người – sự sáng tạo, đồng cảm và thấu hiểu khách hàng – vẫn là nền tảng không thể thay thế.
Với doanh nghiệp, marketing không chỉ là hoạt động quảng bá mà là nền tảng chiến lược giúp hiểu khách hàng, định vị thương hiệu và thúc đẩy doanh thu. Một chiến lược marketing hiệu quả giúp doanh nghiệp tiếp cận đúng thị trường, tạo khác biệt cạnh tranh và phát triển bền vững trong thời đại số. Đầu tư vào marketing chính là đầu tư vào tăng trưởng dài hạn — vì chỉ khi doanh nghiệp thật sự hiểu khách hàng, giá trị thương hiệu mới được lan tỏa và duy trì qua thời gian.
